1

VAN SENTE BRANDANE
Nu verneemt hoe over lanc
Een heere was in Yerlant
Die sach menich Gods teekijn
Wildi dies gheloovende zijn
5So hoort wonder ghi heeren
Die Heleghe Gheest moet mi leeren
Die welke der ezelinnen
Wijlen dede sprekens beghinnen
Daer up dat reet Balaam
10Dat was een heydin man
Dat so meinschelike sprac
Daer sij den inghel Gods sach
Commen in haer ghemoet
Den wech hi haer wederstoet
15Met eenen zwerde vierijn
Si vloo van den inghel fijn
Ende dede haren heere cont
Dese moete ontsluten minen mont
Die ghene die haer gaf de macht
20Datsi wert redene acht
Een helich man was sonder waen
Gheheeten so was hi Brandaen
Abdt was hi ende regement
Van IIIm moonken of daer omtrent
25Gheboren hute Yberne
Gode diendi wel gherne
Dese vant int ondersoucken
Bescreven in houden boucken
Van vele teekenen ons Heeren
30

2

Hoort hier moghedi leeren
Van den goeden Gods wijse
Hoe dat twee paradijse
Boven der eerden waren
Doe las hi voort te waren
35Van vele wonders datmer in vant
Ende menich groot eylant
Ooc las de wijse heere
Hoe dat eene weerelt weere
Hier onder dese eerde
40Ende alst hier dach werde
Dat daer dan nacht zye
Hi las dat hemele waren drie
Van visschen hi ghescreven vant
Hoe dat een wout ende een lant
45Ghewassen stont up zine zwaerde
Dat wederseidi aerde
Om datso onghelovich was
Ooc las hi hoe dat Judas
Gheniette Gods ontfaermichede
50Ende hi ghenade hadde mede
Alle sondaghes nachte
Hi en wilde no hi en mochte
Dies emmer niet gheloven
Hi en saecht met zinen oghen
55Van toorne verberrendi den bouc
Ende gaf den scrivere eenen vlouc
Dat becochti zint wel diere
Daer hi stont bi den viere
Daer die bouc in bernende lach
60Die inghel Gods hem toe sprac
O lieve vrient Brandaen
Du heves evele mesdaen
Dat over mids dinen toren
Die waerheit dus es verloren
65Nu laettene bernen daer inne
Di wert noch wel in inne
Wat waer ofte loghene es
Di ontbiet Jhesus Kerst
Dattu suls gaen varen
70Up des zeewes baren
Al omme ende omme IX jaer
Du sult bescauwen wat es waer
Of wat loghene si mede

3

Dat wart hem grote pijnlichede
75Dus galt hi den bouc
Ende leet omme dien vlouc
Wel meneghen grooten noot
Ende voer daert God gheboot
Doe Brandaen die heleghe man
80Also te rechte vernam
Wat hem God selve ontboot
Doe was sijn zorghe al te groot
Ende hi bat onsen Heere
Dor zijnre moeder eere
85So wat hem gheviele
Dat hi behilde zine siele
Ende hi hem wilde bewaren
Ende tsiere ghenaden doen varen
Doe ghinc Brandaen te hant
90An des zewes kant
Ende dede eenen kiel tauwen
Vaste ende ghetrauwen
Die mast was vuerijn hout
Dat zeil dede hi menichfout
95Besnijden ende bewinden
Den kyel dede hi binden
Met ysere arde staerke
Na die houde aerke
Die Noe wielen vrochte
100Doe hi die dylovie vruchte
Den ancker maecte hi stalijn
Daers hem van noode soude zijn
Dat hi behilde dat lant
Doe dedi al zijn ghewant
105In den scepe draghen doe
Ende LXXX manne ghingher in doe
Si waren daer in IX jaer
Ooc dede hi dat was waer
Een cappelle met wijsen zinne
110Wel werken daer inne
Ende daer in clocken ende helichdom
Dies hi mochte houden rom
Ooc voerde hi van Yberne
Pestier ende querne
115Smessen ende ander ghemac
Als die legende mi vertrac
Dit dedi al daer inne

4

Dus voer hi wech met sinne
Wel verghinct hem in den kiel
120Dat hem niet en mesviel
Met hem nam hi twee capellane
Van den eenen quam hem zint ane
Dat hine om eenen roof verloos
Dies wart hem God so vriendeloos
125So datten hem nam die viant
Omme eens breydels ghewant
Dien hi nam sonder orlof
Omme dat die duvele dien roof
Vant in sine ghewout
130Ay hoe zeere hi dat ontgout
Dat hijt ye ghedochte
Dies deden wel onsochte
Die duvele ter hellen viere
Daer hijt becochte wel diere
135Tote dattene die heleghe man
Met zijnre beden weder ghewan
Doe hi te scepe gaen began
Vant hi thooft van eenen doden man
Voor hem ligghende up tsant
140Die vloet dreeft an tlant
Dat hooft was arde groot
Nye en sach hi des ghenoot
Dat voor hooft was hem breet
Wel vijf voete God weet
145Doe bemaendijt wel diere
Bi Gode vele sciere
Dat hi hem dade verstaen
Hoe zijn leven was ghedaen
Thooft jeghen Brandane sprac
150Ende seide al doet mi onghemac
Ic wilt di segghen saen
Hoe mijn leven was ghedaen
Ic was een heydin man
Om mijn ghewin quam ic daer an
155Dat ic arde dicwile woet
Over des zeewes vloet
Ic was groot ende stranc
Ende ic was wel C voete lanc
Dus woedic in die diepe zee
160Ende dede den ghenen wee
Die hier up die zee baren

5

Met scepen wilden varen
Hem nam ic have ende goet
Eens so wies zeere die vloet
165Met eenen storme die was stranc
Al haddic ghesijn noch so lanc
Ic en hadde niet vonden gront
Daer ic teerst toter borst in stont
Doe en conste ics niet ghenesen
170Dus moeste mijn sterfdach wesen
Also van allen dinghen moet
Sijn si quaet ofte goet
Sonder die pine der hellen
Daer die zielen in quellen
175Ende daer si sonder eenich hende
Dooghen wee ende allende
Ende ooc dat paradijs
Dat den saleghen es wijs
Daer si hebben eewelike
180Die bliscap arde rike
Doe sprac Sente Brandaen
Weder arde saen
Of ic Gode verbidden can
Dat hi hu weder hus lives jan
185Sprac Sente Brandaen
Soutstu doopzel willen ontfaen
Ende pinen om die Gods hulde
Ic verghave di dine sculde
So mach di werden wijs
190Dat eeweghe paradijs
Doe sprac die heydin man
Moestic weder sterven dan
Ja ghi sprac Sente Brandaen
Dies en mochti niet ontgaen
195Doe sprac die heydin man
Of ic mi doopte ende ic dan
Niet en conste wederstaen
Ic en worde den viant onderdaen
Hi pijnt hem nacht ende dach
200Hoe hi den

About this document

Basic information

Title Van sente Brandane
Subtitle E. Bonebakker (ed.): Van Sente Brandane, naar het Comburgsche en het Hulthemsche Handschrift. Amsterdam, 1894.
Author unknown
Genre verse
Subgenre religious, epic, legend, travelogue
Fictionality fiction

Date

Date text witness 1380-1425
Date text -

Localization

Localization witness
Localization text

Edition

Title
Subtitle
Editor E. Bonebakker
Volume
pp.
Document ID mnw_van_sente_brandane
Published 's-Gravenhage, 1998

Corpus

Corpus
Subtitle Een verzameling van 336 Middelnederlandse literaire teksten uit de periode 1250-1500, in TEI gecodeerd (oorspronkelijk gepubliceerd op de cd-rom Middelnederlands)
URL https://ivdnt.org/downloads/taalmaterialen/tstc-corpus-middelnederlands
Publisher INT
Publication date 2017